Ngành công nghiệp sử dụng motor điện và bơm như sản xuất thực phẩm, hóa chất, xử lý nước, dệt may, hoặc xi măng – việc kết nối các trục quay đúng cách đóng vai trò cực kỳ quan trọng để duy trì hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Trong đó, vòng đệm giảm chấn (spider insert) trong khớp nối đàn hồi như Rotex, Jaw coupling,… là một chi tiết tuy nhỏ nhưng có tác động lớn đến độ bền của motor và bơm.
Bài viết này sẽ phân tích rõ ảnh hưởng của vòng đệm giảm chấn đến các thiết bị quay quan trọng như motor và bơm, từ đó giúp bạn hiểu vì sao cần chú ý đến tình trạng của bộ phận này trong quá trình vận hành và bảo trì.
1. Vòng đệm giảm chấn là gì?
Vòng đệm giảm chấn là bộ phận trung gian bằng vật liệu đàn hồi (như polyurethane, cao su nitrile…) nằm giữa hai moay-ơ (hub) trong các loại khớp nối trục mềm như Rotex coupling, jaw coupling, v.v.
Nó có chức năng:
Truyền mô-men xoắn giữa motor và tải (thường là bơm).
Hấp thụ chấn động, rung động trong quá trình truyền động.
Bù sai lệch trục nhỏ (góc, song song, dọc trục).
Bảo vệ các chi tiết kim loại không va đập trực tiếp vào nhau.
2. Ảnh hưởng tích cực đến motor và bơm khi vòng đệm hoạt động tốt
a. Hấp thụ rung và sốc tải – bảo vệ bạc đạn và trục
Khi motor khởi động, dừng đột ngột hoặc tải thay đổi bất ngờ, sẽ có những lực va đập truyền ngược lại motor. Vòng đệm đàn hồi sẽ hấp thụ phần lớn chấn động này, giúp:
Giảm lực tác động lên bạc đạn motor và bơm.
Hạn chế lệch trục do dao động không kiểm soát.
Giảm rung, tăng độ ổn định, nhất là với bơm chạy liên tục.
=> Kết quả: Bạc đạn ít bị mài mòn, giảm chi phí sửa chữa motor và bơm.
b. Bảo vệ cuộn dây motor khỏi hư hỏng sớm
Rung lắc và va đập liên tục không chỉ ảnh hưởng cơ khí mà còn gây ảnh hưởng đến phần điện. Một motor rung liên tục dễ khiến:
Cuộn dây bị nóng cục bộ.
Lỏng các đầu nối trong hộp cực.
Giảm tuổi thọ cách điện.
Vòng đệm giúp duy trì sự ổn định của toàn bộ cụm truyền động, giúp motor chạy êm hơn, ít hao điện, và bền hơn.
c. Bù sai lệch – giảm lực gãy trục
Dù bạn có căn chỉnh kỹ cỡ nào, giữa trục motor và trục bơm luôn tồn tại sai lệch nhỏ. Nếu không có vòng đệm đàn hồi hoặc vòng đệm kém chất lượng, các lực lệch sẽ gây:
Gãy trục motor (thường ở phần đầu).
Vênh bánh công tác của bơm.
Mài mòn lệch bạc đạn.
Vòng đệm giúp bù sai lệch an toàn trong giới hạn cho phép, từ đó kéo dài tuổi thọ cả hai đầu trục.
d. Giảm tiếng ồn – tăng độ ổn định cho hệ thống
Một hệ thống có khớp nối tốt, vòng đệm chất lượng cao sẽ:
Giảm tiếng ồn cơ khí đáng kể.
Ít rung => ít phải siết lại bu lông, chân đế, móng máy.
Tăng tuổi thọ toàn hệ thống: từ cảm biến rung, bộ điều khiển đến thiết bị quay.
3. Ảnh hưởng tiêu cực khi vòng đệm bị hỏng hoặc xuống cấp
Ngược lại, khi vòng đệm bị lão hóa, mòn, rách, chai cứng hoặc nứt gãy, những ảnh hưởng sau có thể xảy ra:
a. Rung và va đập tăng mạnh
Không còn lớp đàn hồi hấp thụ lực => hai hub kim loại va đập trực tiếp, gây:
Tiếng ồn lớn, rung máy.
Mòn hoặc gãy trục motor, trục bơm.
Làm hỏng bạc đạn và seal (phớt) máy bơm.
b. Motor và bơm phải “gồng” nhiều hơn
Khi vòng đệm bị chai hoặc lệch, khớp nối mất cân bằng.
Motor sẽ tiêu hao nhiều điện năng hơn để vượt qua ma sát không đồng đều.
Bơm dễ bị mòn cánh, hỏng phớt, rò rỉ, do lực truyền không ổn định.
c. Gãy khớp nối – dừng máy đột ngột
Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, khi vòng đệm gãy hoàn toàn mà không phát hiện, khớp nối sẽ:
Mất khả năng truyền mô-men => máy dừng bất ngờ.
Có thể gây chập điện motor do va chạm mạnh.
Phát sinh thiệt hại lớn do gián đoạn sản xuất.
Ưu điểm vòng đệm vòng đệm giảm chấn
Khớp nối trụctuy chỉ là một chi tiết nhỏ, nhưng lại là “người gác cổng thầm lặng” bảo vệ cả motor và bơm khỏi hư hỏng sớm. Việc chọn đúng loại vòng đệm và kiểm tra – thay thế định kỳ sẽ giúp bạn:
Kéo dài tuổi thọ motor và bơm lên đến 20 – 30%.
Giảm chi phí bảo trì, sửa chữa không đáng có.
Tránh sự cố ngừng máy bất ngờ, mất sản lượng.
5. Nên mua vòng đệm chất lượng ở đâu?
Nếu bạn đang sử dụng khớp nối Rotex hoặc các dòng jaw coupling tương tự, hãy lựa chọn vòng đệm chính hãng với đúng thông số kỹ thuật (size, độ cứng, vật liệu). Tại Việt Nam, Gia Hưng Phát là đơn vị chuyên cung cấp vòng đệm giảm chấn Rotex chính hãng từ KTR (Đức), với đủ size từ nhỏ đến lớn, các cấp độ cứng như 92 ShA, 98 ShA, 64 ShD…
Liên hệ Gia Hưng Phát – Đối tác đáng tin cậy cho vòng đệm giảm chấn và khớp nối chính hãng
ZALO: 0969 248 677
Chúng tôi cam kết cung cấp vòng đệm giảm chấn Rotex chính hãng KTR với đầy đủ chứng từ CO, CQ, đảm bảo chất lượng và độ bền trong quá trình vận hành. Sản phẩm luôn có sẵn kho tại TP.HCM, hỗ trợ giao hàng nhanh trên toàn quốc. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn và báo giá!